ÝAŇY-GALA ― AJAÝYP TÜRKMEN KANÝONY

Jahankeşdeler we syýahat etmäni halaýanlar surata düşmek üçin köplenç ajaýyp tebigatyň, ýagny, okeanyň, deňziň, daglaryň, tokaýlaryň we beýleki owadan meýdanlaryň täsirli görnüşi bolan ýerlerini gözleýärler. Şeýle näçe ajaýyp ýerlerde surata düşüp boljakdygyny göz öňüne getirmek hem mümkin däl!

Ine, jahankeşdeleri özüne çekýän bu täsin ýerleriň biri - Türkmenistanyň günbatarynda ýerleşýän – Ýaňy-gala kanýony. Kanýon Balkan welaýatynda ýerleşip, jahankeşdeleriň, ekstemaly aşa söýüjileriň arasynda gaty meşhurdyr. Hatda bu ýerde täze durmuş guranlaryň arasynda wideo klipleri çykarmak we surata düşürmek däbe öwrüldi. Umuman, duýgulandyryjy, adrenalin we surata düşmek üçin ajaýyp ýerdir.

"Ýaňy-gala" jümlesini Türkmen dilinden terjime edilende "Ot galalary" manysyny berýär. Ýeri gelende aýtsak, ýerli ýaşaýjylar bu dag gerişlerine Gyzyldag (Gyzyl daglar) diýýärler. Hakykatdanam, ýagyş we şemal tarapyndan ak, sary, gyzyl, mämişi gatlaklardan emele gelen ajaýyp dag gerşi, gadymy galalaryň gözegçilik diňlerine meňzeýär.

Bir wagtlar, millionlarça ýyl ozal bu dag gerişleri deňziň düýbi bolupdy, şu gün bolsa ýüzlerçe kilometre çenli uzalyp gidýän daş ýadygärlikleriň bu tebigy seýilgähine haýran galyp, pyýada köp ýöräp bilersiňiz.

Jahankeşdelere dag platosynyň depelerine çykmak we beýik jülgeleri beýiklikden gözden geçirmek maslahat berilýär, şowuna bolsa, gazylan balyk-gulaklary we syrly görnüşdäki we reňkli daşlary tapmak maslahat berilýär. “Ýaňy-gala” kanýony, gün ýaşanda, töweregindäki zatlaryň hemmesi odyň reňkine öwrülen mahaly has owadan bolýar. Hytaýyň Sinszýan şäherinde hem şuňa meňzeş daglar bar we olara "otly ýa-da alawly daglar" diýilýär.

Kanýonlaryň giň meýdanyna aýlanmak mümkin däl diýen ýaly, ýöne jahankeşdeler başga bir ajaýyp ýere - Kemal-Ata kanýonyna baryp görmegi maslahat berýärler. Çölüň ortasynda nämälim bir ýerden çeşme peýda bolup, gaýalarda kiçijik kanýony döretdi. Bu çeşmä goýun we düýe sürüleri suwarmak üçin getirilýär. Iň gyzyklysy, adaty bolmadyk daş görnüşleri dinozawryň ýumurtgalaryna ýa-da “Чужой” atly kult filmindäki düwünçejik ýumurtgalaryna meňzeýär. Bärde olar köp bolup, köp bölegi bolsa kanýonyň diwarlarynda ýarysy "diwarlanan".

Gije ýatmak üçin, IX-X asyrlara degişli bolan mazarlaryň gapdalynda, Keramatly Gazly-Atanyň mazarynda zyýaratçylaryň merkezinde galyp bolýar. Merkez kanýonlaryň birinde ýerleşip, "otly" daglar we gaýalar bilen gurşalandyr.